Η κατάθλιψη στην παιδική και εφηβική ηλικία

Τα παιδιά προσχολικής ηλικίας που εμφανίζουν κατάθλιψη είναι ευερέθιστα, κλαίνε συχνά , εμφανίζονται απαθή, είναι δυστυχισμένα, αρνούνται την πρόσληψη τροφής και προτιμάνε ηλεκτρονικά παιχνίδια με αυτοκτονικά θέματα. 

Στη μέση παιδική ηλικία τα παιδιά που εμφανίζουν κατάθλιψη παραπονιούνται συνήθως για ψυχοσωματικά προβλήματα, παρουσιάζουν ξεσπάσματα ή απάθεια, απομόνωση, χαμηλές αποδόσεις στο σχολείο, αδυναμία να χειριστούν απογοητεύσεις. Επίσης είναι δυστυχισμένα, χωρίς ζωντάνια και ενδιαφέροντα.

Στην εφηβεία τα καταθλιπτικά συμπτώματα μοιάζουν με των ενηλίκων. Ο έφηβος παρουσιάζει αντικοινωνική συμπεριφορά, σκέψεις αυτοκτονίας, απελπισία, έλλειψη ενέργειας, διαταραχές διατροφής, εθιστικές συμπεριφορές, δυσκολία στον ύπνο, παραμέληση της εμφάνισης και της προσωπικής υγιεινής. Ο έφηβος νιώθει ότι δεν δέχεται βοήθεια από πουθενά.

  Ποια είναι τα αίτια της κατάθλιψης ;

Σύμφωνα με μελέτες γενετικοί και οικογενειακοί παράγοντες επηρεάζουν την εμφάνιση της κατάθλιψης στα παιδιά και τους εφήβους. Βρέφη και παιδιά που ζουν σε καταστάσεις παραμέλησης χωρίς συναισθηματική κάλυψη διατρέχουν σημαντικό κίνδυνο να παρουσιάσουν καταθλιπτικές διαταραχές. Επίσης, σημαντικοί παράγοντες εμφάνισης της κατάθλιψης είναι η διάσπαση της οικογένειας, οι κοινωνικές αντιξοότητες, οι συνεχείς οικονομικές δυσκολίες οι οποίες διαταράσσουν τις σχέσεις των μελών και πιθανόν να έχουν αρνητική επίπτωση στην φροντίδα των παιδιών. Τέλος, η συμπεριφορά της οικογένειας και κυρίως των γονέων στα καθημερινά θέματα όπως σχολικές επιδόσεις, σύγκριση του παιδιού με άλλα παιδιά διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση ή όχι της κατάθλιψης στα παιδιά συνδυαστικά με άλλους προδιαθετικούς παράγοντες.

  Θεραπεία της κατάθλιψης

Οι ψυχολογικές παρεμβάσεις εστιάζονται στον έλεγχο των ψυχοπιεστικών καταστάσεων, στην αυτοεκτίμηση και στην βελτίωση της επικοινωνίας. Η συνεργασία με τους γονείς είναι συνήθως απαραίτητη.

Όταν υπάρχουν τάσεις αυτοκτονίας, ψυχωτικά συμπτώματα και διατροφικές διαταραχές η νοσηλεία είναι συνήθως απαραίτητη.

Ποια επαγγέλματα σας ενδιαφέρουν ; Περιμένω τις ερωτήσεις σας.

 

 Τι είναι οι μαθησιακές δυσκολίες και ποιους αφορά ;

Στην κατηγορία των μαθησιακών δυσκολίων συναντάμε μια ανομοιογενή κατηγορία διαταραχών όπως δυσκολίες ανάγνωσης , γραφής, ομιλίας, ακρόασης, μαθηματικής ικανότητας και συλλογισμού, οι μαθησιακές δυσκολίες αφορούν τόσο παιδιά όσο και ενήλικες.

Εκτός από τις μαθησιακές δυσκολίες αυτά τα άτομα παρουσιάζουν συνήθως διαταραχές προσοχής, μνήμης, προβλήματα συμπεριφοράς, κινήτρων, αυτοελέγχου, κοινωνικής αντίληψης και κοινωνικής αλληλεπίδρασης.

Οι μαθητές που αντιμετωπίζουν μαθησιακές δυσκολίες δεν μπορούν να οργανώσουν σωστά το χρόνο τους, ξεχνούν τα βιβλία ή τις εργασίες τους, παραδίδουν συχνά μισοτελειωμένες εργασίες, το επίπεδο των εργασιών τους είναι κατώτερο των δυνατοτήτων τους.

Αν και δεν έχει επιτευχθεί απόλυτη συμφωνία σχετικά με τα αίτια των μαθησιακών δυσκολιών ,οι περισσότεροι ερευνητές συγκλίνουν στην άποψη ότι οι διαταραχές αυτές οφείλονται σε οργανικά αίτια, σε δυσλειτουργία του κεντρικού νευρικού συστήματος και το πιο πιθανό είναι να υπάρχουν σε όλη τη διάρκεια της ζωής του ανθρώπου.

Οι παράγοντες που μπορεί να συνυπάρχουν και να επιβαρύνουν τις μαθησιακές δυσκολίες είναι: η διδασκαλία η οποία δεν είναι προσαρμοσμένη στο επίπεδο της γνωστικής εξέλιξης του παιδιού, οικογενειακοί παράγοντες, οικονομικοί, πολιτισμικοί και κοινωνικοί.

 Μερικοί τρόποι που θα βοηθήσουν τόσο τα παιδιά όσο και τους ενήλικες στην οργάνωση του χρόνου και των εργασιών είναι :

 - Ημερολόγιο καθηκόντων : καταγράφει τι δουλειές - μαθήματα που έχει κάθε μέρα και μόλις πραγματοποιήσει την εργασία την διαγράφει

 - Σημειώσεις : οι περιλήψεις είναι σημαντικές ώστε να μαθαίνει και να συγκρατεί τις πληροφορίες πιο εύκολα

 - Σχεδιαγράμματα : χρησιμοποιούνται για μαθήματα , εργασίες, οργάνωση χρόνου

 - Λίστες ελέγχου : για τα παιδιά είναι σημαντική βοήθεια να κολλούν μια λίστα με τις υποχρεώσεις του μαθήματος έξω από το κάθε βιβλίο ώστε να ελέγχουν εύκολα ότι χρειάζονται σχετικά με το μάθημα

 

- Χρωματική κωδικοποίηση : τα χρωματιστά αυτοκόλλητα σημειώσεων βοηθούν τα παιδιά να σημαδεύουν με ένα χρώμα όλα τα υλικά που χρησιμοποιούν σε ένα μάθημα.

 

 Γιατί νιώθω ότι απέτυχα επαγγελματικά ;

- Υποτιμάς τις ικανότητες και τα επιτεύγματα σου και μεγεθύνεις τα λάθη και τις αδυναμίες

- Επέλεξες μια καριέρα κατώτερη των δυνατοτήτων σου

- Αποφεύγεις να κάνεις τα απαραίτητα βήματα ώστε να ανέβεις βαθμίδες στην καριέρα σου

- Νιώθεις ότι τα επιτεύγματα σου δεν είναι σημαντικά και ότι κοροϊδεύεις τους άλλους

- Δεν μπορείς να κατασταλάξεις σε μια καριέρα με αποτέλεσμα οι δουλειές που επιλέγεις να είναι συνέχεια διαφορετικές και να μην ειδικεύεσαι σε έναν συγκεκριμένο τομέα σ' έναν κόσμο που απαιτεί εξειδίκευση

- Δεν ανέχεσαι να εργάζεσαι για άλλους ή σε πόστα για αρχάριους με αποτέλεσμα να καταλήγεις στο περιθώριο της επαγγελματικής σου ειδικότητας

- Σε προσλαμβάνουν σε εργασίες αλλά στη συνέχεια σε απολύουν εξαιτίας της αργοπορίας, της αναβλητικότητας, της ασυνέπειας , της άσχημης συμπεριφοράς, της μειωμένης απόδοσης

- Συγκρίνεις συνέχεια τον εαυτό σου με άλλους γεγονός που σε εμποδίζει να επικεντρωθείς στον εαυτό σου και σε όσα θα μπορούσες να επιτύχεις .

Κορωνοϊός: Μεγαλώνοντας ευτυχισμένα παιδιά σε μια εποχή με μάσκες και αποστάσεις!

Στη συνέντευξη μου στην ηλεκτρονική έκδοση της εφημερίδας Το Ποντίκι και στην Εύα Μπουργάνη απαντώ στις ερωτήσεις σχετικά με την ψυχολογική προστασία αλλά και την ενημέρωση των παιδιών σχετικά με τον κορωνοϊό.

Κορωνοϊός: Μεγαλώνοντας ευτυχισμένα παιδιά σε μια εποχή με μάσκες και αποστάσεις!: Η πανδημία του Covid-19 και οι νέες συνθήκες που αυτή επέβαλε έχουν δημιουργήσει μία νέα πραγματικότητα στη ζωή και την καθημερινότητά μας σε πολλά επίπεδα. Όλοι καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε έναν...

 Τι να κάνω όταν το παιδί αρνείται να κοιμηθεί ;

Θα πρέπει να αναρωτηθούμε αρχικά γιατί το παιδί αρνείται να κοιμηθεί. Οι πιθανοί λόγοι είναι :

- Δοκιμάζει τα όρια των γονιών, η παραβίαση των κανόνων είναι αρχικά είναι παιχνίδι

- Φοβάται το σκοτάδι και αγχώνεται επειδή πρέπει να περάσει από το παιχνίδι στην απραξία

- Λόγω της κούρασης που νιώθει η ένταση αποτελεί τον τρόπο του να εκφραστεί που δεν μπορεί να κοιμηθεί

Πως να το χειριστώ ;

- Συζητώ με το παιδί πως πέρασα την ημέρα και το προτρέπω να μιλήσει για την δική του ημέρα

- Απαριθμώ με θετική διάθεση τις δραστηριότητες της επόμενης μέρας και το ίδιο ζητάω και από το παιδί

- Μιλάω για τον ύπνο χωρίς να καταφεύγω σε προσταγές π.χ. σε λίγο θα είναι ώρα για ύπνο

- Καθιερώνω για το παιδί συγκεκριμένη τελετουργία πριν τον ύπνο Πχ. μπάνιο , ετοιμασία σχολικής τσάντας, ετοιμασία ρούχων της επόμενης μέρας, παραμύθι

- Καθιερώνω μια συγκεκριμένη ώρα ύπνου η οποία θα αλλάζει σπάνια

- Εφόσον εκφράζει φοβίες , βεβαιώνω το παιδί ότι είναι στο σπίτι ασφαλής , δεν κινδυνεύει όπως και κανένα μέλος της οικογένειας.

 Τι είναι ο καταναγκασμός και ποια είναι τα χαρακτηριστικά του ;

Ο καταναγκασμός είναι μια αγχώδης διαταραχή η οποία προκαλεί στο άτομο τόσο άγχος όσο και αντίδραση με αποτέλεσμα το δύσκολο χειρισμό καταστάσεων ή δυσκολία προσαρμογής σε νέες καταστάσεις.

Τα χαρακτηριστικά των καταναγκαστικών ανθρώπων είναι :

- Αντιδρούν έντονα στην κριτική

- Νιώθουν ότι υπάρχει μόνο πιθανότητα να τους απορρίψουν

- Δυσκολεύονται να ξεχωρίσουν τα σημαντικά από τα ασήμαντα γεγονότα

- Είναι τελειομανείς, οτιδήποτε δεν πετύχουν όπως το θέλουν θεωρείται καταστροφικό

- Είναι τακτικοί και φανατικοί της καθαριότητας

- Στο οικογενειακό περιβάλλον οι καταναγκαστικοί έχουν δεχθεί έντονο έλεγχο και κριτική.