Βία στις ανθρώπινες σχέσεις

 

Αίτια βίαιης συμπεριφοράς

Τα αίτια της βίαιης συμπεριφοράς έχουν ψυχολογική, κοινωνική και βιολογική προέλευση όπως χαμηλή νοημοσύνη, νευρολογικές και ψυχιατρικές διαταραχές, ορμονικές διαταραχές, διαταραχές του εγκεφάλου, τραύματα στο κεφάλι, βίαιες συμπεριφορές στην οικογένεια και στον ευρύτερο κοινωνικό χώρο. Επίσης, συμβάλλουν αρνητικά οι περιβαλλοντικοί παράγοντες, οι συγκρούσεις και η κακή επικοινωνία.
Οι άντρες είναι πιο επιρρεπής στις βίαιες συμπεριφορές, όπως και όσοι κάνουν χρήση ουσιών και αλκοόλ. Η πιθανότητα βίαιης συμπεριφοράς αυξάνεται ακόμα περισσότερο όταν συνδυάζεται ψυχιατρικό ιστορικό με χρήση ουσιών και αλκοόλ.
Ιστορικό σοβαρού επεισοδίου βίας όπως επίθεση η απειλή με όπλο ή σεξουαλική βία αποτελούν ιδιαίτερα επιβαρυντικοί παράγοντες για την πρόβλεψη μελλοντικών βίαιων περιστατικών.
Όταν η παιδική ηλικία χαρακτηρίζεται από ένα ασταθές και βίαιο περιβάλλον η εκδήλωση βίαιης συμπεριφοράς μελλοντική είναι σχεδόν δεδομένη. Η έλλειψη οικογένειας ή μη υποστήριξης από το οικογενειακό περιβάλλον ενδέχεται να αυξήσει την πιθανότητα για βία.
Επίσης, το άγχος της εργασίας ή της απώλειας της, αλλαγές στα οικονομικά είναι μερικοί στρεσογόνοι παράγοντες που μπορεί να προκαλέσουν αλλαγές στη ζωή και την ψυχολογία με αποτέλεσμα συμπεριφορές εκτός ελέγχου που μπορεί να οδηγήσουν στη βία.
Οι ψυχικές διαταραχές που προδιαθέτουν για βίαιη συμπεριφορά είναι : η αντικοινωνική διαταραχή προσωπικότητας με βίαιο ιστορικό συμπεριφοράς, η μεταιχμιακή διαταραχή λόγω έντονων συναισθηματικών ξεσπασμάτων, ο σχιζοφρενής ασθενής επειδή βιώνει έντονες ψευδαισθήσεις, όποιος έχει κρίσεις πανικού λόγω των ακραίων αντιδράσεων, ο καταθλιπτικός ασθενής που κάνει σχέδια αυτοκτονίας.

 

Για να καταλάβουμε το θύμα θα πρέπει να γνωρίσουμε πρώτα τον θύτη και τα χαρακτηριστικά του. Ο θύτης λοιπόν σχεδόν ποτέ δεν εγκαταλείπει τον ρόλο του γιατί θα χάσει την «ισχύ» του, την δύναμη, την επιρροή που έχει και όλα τα χαρακτηριστικά που τον διατηρούν στο «θρόνο» του. Γνωρίζει ποιο είναι το σωστό, το πράττει και σε καμία περίπτωση δεν διαπραγματεύεται τις απόψεις και τις πράξεις του. 

Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του θύτη ;

χειριστικός

καχύποπτος

έχει εξωπραγματικές προσδοκίες από τους άλλους

υποτιμά τους άλλους

όταν είναι με κόσμο θέλει να είναι το επίκεντρο του ενδιαφέροντος

συχνά απορρίπτει τους άλλους

αδιαφορεί για τις ανάγκες και τα συναισθήματα των άλλων

καταδυναστεύει τους άλλους για να νιώθει δυνατός και σημαντικός

είναι παρορμητικός, ανυπόμονος και ευερέθιστος

εκφράζεται με ατελείωτους μονολόγους

προσβάλει και περιφρονεί

Όλα τα παραπάνω χαρακτηριστικά τα χρησιμοποιεί ανάλογα με τους ανθρώπους που συναναστρέφεται, σίγουρα με το θύμα που θα επιλέξει σε προσωπικό, επαγγελματικό ή φιλικό επίπεδο θα ξετυλίξει όλο του το μεγαλείο.

Ποιος είναι το θύμα ; Είναι ο θύτης του εαυτού του επειδή ήδη βλάπτει τον εαυτό του με διάφορους τρόπους πριν βρεθεί στην ζωή του ο θύτης του. Το θύμα δεν πιστεύει στις δικές του δυνάμεις, στις δυνατότητες και στα συναισθήματα που έχει, γι’ αυτό ταυτίζεται με τη «δύναμη» του θύτη. Ο θύτης για να διατηρεί το θύμα του σε εγρήγορση υπόσχεται ή αφήνει να εννοηθούν διάφορα πράγματα τα οποία δεν θα τα πραγματοποιήσει ποτέ, φροντίζει όμως να κατηγορήσει  το θύμα γι’ αυτό.

Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του θύματος ;

φροντίζει τις ανάγκες των άλλων και όχι του εαυτού του

θέλει να πιστεύει τις υποσχέσεις που του δίνονται

υποτάσσεται στις απαιτήσεις

συχνά νιώθει ενοχές

εντυπωσιάζεται εύκολα

για να ηρεμήσει καταφεύγει σε εθιστικές συμπεριφορές

δεν βάζει όρια

φοβάται να πει την άποψη του

εξιδανικεύει τον θύτη

φοβάται να ρισκάρει

Για να αλλάξει το θύμα και να απαλλαγεί από τον υποτακτικό του ρόλο  θα πρέπει να συνειδητοποιήσει το κακό που κάνει ο ίδιος στον εαυτό του και να ενεργοποιήσει τις εσωτερικές δυνάμεις οι οποίες πάντα υπάρχουν και θα τον οδηγήσουν να δουλέψει όλα τα στοιχεία  που επέτρεψαν σε κάποιον άλλον να του καθορίζει τη ζωή.